Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W tym celu może zastosować różnego rodzaju rozwiązania. Należy pamiętać, że nie wystarczy dostarczyć pracownikowi jakieś ŚOI, kupione w pierwszym, lepszym sklepie z artykułami BHP, ale także trzeba uświadomić pracowników, dlaczego stosowanie tego typu zabezpieczeń jest konieczne na jego stanowisku pracy. Przyjrzyjmy się zatem, w jaki sposób zapewnić skuteczną ochronę pracownikom z wykorzystaniem środków ochrony indywidualnej:
Ocena ryzyka: na początku przeprowadź szczegółową ocenę ryzyka zawodowego, aby dobrze zidentyfikować wszystkie zagrożenia, które mogą wymagać zastosowania środków ochrony zarówno zbiorowej, jak i indywidualnej. Określ, jakie działania są niezbędne dla poszczególnych stanowisk i zadań wykonywanych przez pracowników uwzględniając występujące zagrożenia. Pamiętaj o hierarchii podejmowanych działań, rozpocznij swoją analizę najpierw od zastosowania środków technicznych, następnie organizacyjnych, a na samym końcu przeanalizuj zasadność ŚOI.
Wykorzystywanie dodatkowych zabezpieczeń: ŚOI powinno być traktowane, jako dodatkowe zabezpieczenie, a nie jako jedyny środek ochrony przez zagrożeniami.
Wybór odpowiednich ŚOI: upewnij się, że wybrane środki ochrony indywidualnej są odpowiednie dla konkretnego zagrożenia i wykonywanych na stanowisku pracy czynności. ŚOI powinny być dostosowane do specyfiki pracy i charakterystyki narażenia pracowników na konkretne niebezpieczeństwa. Pamiętaj, że różne sytuacje, wymagają zastosowania różnych ŚOI, uniwersalne rozwiązania nie są najlepsze i najczęściej nie zapewniają pracownikom należytej ochrony. Dodatkowo zadbaj, aby stosowane ŚOI miały stosowne certyfikaty bezpieczeństwa, dające gwarancję ich skuteczności.
Szkolenia pracowników: obowiązkiem pracodawcy jest także zapewnienie pracownikom przeszkolenia z zakresu właściwego stosowania ŚOI (ich zakładania, używania i zdejmowania). Pracownicy powinni zostać zapoznani z zasadami prawidłowego użytkowania (zgodnego z instrukcją producenta oraz przeznaczeniem ŚOI), a także metod prawidłowej ich konserwacji i przechowywania. Pracownicy powinni być świadomi, przed jakimi zagrożeniami chroni każdy rodzaj ŚOI, z którego korzystają.
Dopasowanie i sprawdzenie: ŚOI powinny być odpowiednio dobrane do każdego pracownika, uwzględniając m.in. jego cechy antropometryczne oraz specyfikę wykonywanych na stanowisku pracy czynności, aby zapewnić mu maksymalne bezpieczeństwo i wygodę użytkowania. Każdorazowo, przed użyciem, pracownik powinien sprawdzić wzrokowo, czy ŚOI nie posiada uszkodzeń i jest w dobrym stanie technicznym, gwarantującym bezpieczeństwo podczas użytkowania.
Regularna konserwacja i wymiana: należy uświadamiać pracowników i zachęcać ich do dbania o czystość i higienę swoich ŚOI, polegającą na ich regularnym czyszczeniu (po każdym użyciu lub zgodnie z zaleceniami producenta) oraz konserwacji, co pomoże zachować ich skuteczność, trwałość i funkcje ochronne. Jeśli ŚOI ulegnie uszkodzeniu lub nadmiernemu zużyciu, natychmiast należy wymienić je na nowe, w pełni sprawne.
Nadzór i egzekwowanie przestrzegania zasad: pracodawcy, a w ich imieniu osoby kierujące pracownikami, powinni zapewnić nadzór nad stosowaniem ŚOI przez pracowników oraz egzekwować przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. W przypadku nie przestrzegania zasad dotyczących ŚOI, wobec pracownika powinny być wyciągane konsekwencje służbowe, co bardzo często może wiązać się z nakładaniem kar porządkowych, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy.
Zapewnienie różnorodności ŚOI: upewnij się, że pracownicy mają dostęp do różnych rodzajów środków ochrony indywidualnej, które chronią przed różnymi zagrożeniami. Warto również dostosować ŚOI do indywidualnych potrzeb pracowników (np. dostarczyć ŚOI w różnych rozmiarach).
Ergonomia ŚOI: upewnij się, że dostarczone środki ochrony indywidualnej nie utrudniają pracownikom pracy, nie ograniczają im widoczności, nie krępują ruchów i pozwalają na wykonywanie obowiązków służbowych w sposób bezpieczny, ale zarazem wygodny. Właściwie dobrane ŚOI powinny być ergonomiczne, aby minimalizować dyskomfort i ograniczać obciążenia ciała podczas ich stosowania.
Świadomość pracowników: podkreślaj pracownikom ważność korzystania z ŚOI oraz to, w jaki sposób mogą one wpłynąć na ich zdrowie i bezpieczeństwo. Świadomość korzyści płynących ze stosowania ŚOI może zachęcić pracowników do bardziej świadomego i odpowiedzialnego stosowania środków ochrony indywidualnej.
Analiza wypadków i incydentów: prowadź bieżącą analizę każdego wypadku lub incydentu związanego z brakiem lub niewłaściwym użyciem ŚOI. Pozwoli to na wyciągnięcie wniosków i wdrożenie zmian mających na celu uniknięcie podobnych sytuacji w przyszłości.
Długoterminowe monitorowanie: zapewnienie pracownikom skutecznej ochrony , wymaga od pracodawcy ciągłego monitorowania skuteczności stosowanych ŚOI i oceny ich wpływu na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników. W razie potrzeby należy wprowadzać ewentualne modyfikacje lub ulepszenia w systemie stosowanych środków ochrony indywidualnej, jeżeli okaże się to konieczne.
Dbanie o skuteczną ochronę pracowników w procesach pracy, poprzez stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej, to nie tylko prawny obowiązek pracodawcy, ale także kluczowy element dbania o bezpieczeństwo i budowania kultury bezpieczeństwa w miejscu pracy. Ważne jest, aby pracodawcy i pracownicy wspólnie pracowali nad świadomością i przestrzeganiem zasad bezpiecznego korzystania z ŚOI, co przyczyni się do zapewnienia bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy oraz znacząco zmniejszy liczbę potencjalnych wypadków przy pracy.